Wycinka drzew na działce nie może być samowolna. Konieczne jest uzyskanie pozwolenia. Kara za wycięcie bez zgody może być bardzo wysoka.
Zgodnie z polskim prawem na wycinkę drzewa starszego niż 10 lat (art. 83 ustawy o ochronie przyrody z dnia 16 kwietnia 2004 roku, modyfikacja pkt. 4 w 2010 r.) trzeba uzyskać pozwolenie wójta gminy, burmistrza, bądź prezydenta miasta. Nie ma znaczenia miejsce, gdzie rośnie drzewo – na prywatnej posesji, działce przeznaczonej pod działalność gospodarczą, czy parceli komunalnej. Osobom prywatnym pozwolenia są wydawane bezpłatnie. Firmy i instytucje muszą jednak, w określonych sytuacjach, uiścić opłatę. Pomimo że opłaty za wydanie pozwolenia na wycinkę są znaczne, warto uzyskać ten dokument. Kary za wykarczowanie drzewa bez pozwolenia są bowiem znacznie wyższe i mogą sięgnąć nawet kilkuset tysięcy złotych.
Wycinka drzew – warto wiedzieć
Planując wycięcie drzewa, należy się udać do najbliższego urzędu gminy lub miasta celem złożenia wniosku o zezwolenie na wycinkę drzew. Jeśli drzewo znajduje się na obszarze objętym ochroną krajobrazową, potrzebna będzie również dodatkowa zgoda jednostki zarządzającej terenem chronionym. W przypadku, gdy nieruchomość, na której rośnie drzewo jest wpisana do rejestru zabytków, o zezwolenie wystąpić trzeba także do wojewódzkiego konserwatora zabytków. Należy sprawdzić czy piecza konserwatorska dotyczy tylko budynku, czy również jego otoczenia lub całego rejonu (dzielnica, miasto). Wtedy usunięcie drzew owocowych oraz krzewów również musi nastąpić w oparciu o zgodę konserwatora.
Kompensacja przyrodnicza
Za wydanie pozwolenia na wycinkę zazwyczaj nie jest pobierana żadna opłata, z wyjątkiem sytuacji, gdy prowadzimy działalność gospodarczą. Lecz nawet wtedy możemy zaproponować jednostce administracyjnej wykonanie tzw. „kompensacji przyrodniczej”. Jest to ustawowo przewidziana możliwość uzupełnienia strat poczynionych przez naszą wycinkę. Składamy pisemną deklarację wykonania nasadzeń wyrównujących straty przyrodnicze. Nie muszą być one posadzone na terenie, z którego drzewa usuwamy . Urząd może wskazać, za naszą zgodą, inne miejsce na wykonanie tego typu działań. Warunkiem ostatecznego odstąpienia od opłaty jest kontrola dokonana po trzech latach od posadzenia drzew lub krzewów kompensujących, z uwzględnieniem tego, czy drzewa przyjęły się i prawidłowo rosną. Wtedy opłata zostaje ostatecznie umorzona.
Wycinka na obszarze leśnym
Zezwolenie na wycinkę jest również konieczne, jeśli wycinane drzewa znajdują się na obszarze leśnym. Jednak na takich terenach obowiązują innego rodzaju przepisy. Dotyczą one prowadzenia gospodarki leśnej. W tej sytuacji należy sprawdzić, pod jakim zarządem znajdują się lasy prywatne danego rejonu. Najczęściej podlegają pod miejscowe nadleśnictwo i wtedy naszym obowiązkiem jest złożyć wniosek o usunięcie drzew nadleśniczemu, który po dokonaniu wizji lokalnej wyda prawomocną decyzję. Kolejną jednostką decyzyjną są Lasy Miejskie, gdzie procedura wygląda podobnie, z tą różnicą, iż po uzyskaniu decyzji należy odrębnym pismem powiadomić o przewidywanym terminie wykonania usunięć. Również Starostwo Powiatowe może sprawować pieczę nad działkami leśnymi. Wtedy wniosek składamy w siedzibie Starostwa i również oczekujemy na wizję lokalną.
Po wycięciu drzew pozyskane w ten sposób drewno należy ocechować. Jest to procedura zabezpieczająca nas przed posądzeniem o nielegalne pozyskanie drewna. W tym celu powiadamiamy o zakończeniu trzebieży i czekamy na leśniczego wykonującego cechowanie. Drewno pozostaje do naszego użytku.
Zezwolenie nie jest konieczne w przypadku drzew młodszych niż 10 lat, owocowych i rosnących na plantacjach. Pozwolenie na wycinkę jest zazwyczaj wydawane w ciągu miesiąca, jednak w uzasadnionych przypadkach termin może zostać wydłużony do 60 dni. Przed wydaniem decyzji należy się spodziewać wizji lokalnej specjalisty, podczas której nastąpi ocena stanu drzew oraz ich wymiarów.
Jak prawidłowo napisać wniosek
Większość urzędów ma gotowe formularze wniosków o wydanie pozwolenia. Prawidłowo przygotowany wniosek powinien zawierać dane personalne wnioskodawcy, nazwę gatunku drzewa lub krzewu do usunięcia i obwód pnia mierzony na wysokości 130 cm. Niezbędne jest także określenie, jaka jest przyczyna usunięcia drzewa. Należy również, w miarę możliwości, dołączyć plan sytuacyjny z zaznaczoną lokalizacją drzewa. Trzeba też podać przewidywany termin wycinki, a do wniosku dołączyć kopię aktu własności, dzierżawy lub inny dokument świadczący o władaniu nieruchomością, na której rośnie drzewo. Jeżeli wnioskujący nie jest właścicielem działki, z której zamierza usunąć drzewa lub krzewy do wniosku należy dołączyć pisemną zgodę właściciela działki na wyżej wskazane usunięcia. W przypadku decyzji odmownej, w ciągu 14 dni, mamy prawo do odwołania się od decyzji do lokalnego samorządowego kolegium odwoławczego.
Gdzie udać się z wnioskiem o zgodę na wycięcie drzewa lub krzewu?
Zgodę na wycięcie drzewa lub krzewu wydaje wójt, burmistrz lub prezydent miasta. Należy więc, w zależności od tego gdzie mieszkamy, udać się do urzędu gminy lub miasta, na terenie działania którego znajduje się nasza nieruchomość. Ze szczególną sytuacją mamy do czynienia gdy działka budowlana, na której znajduje się drzewo, jest wpisana do rejestru zabytków. W takim przypadku odpowiedni wniosek należy złożyć nie w urzędzie gminy (miasta), lecz w odpowiednim wojewódzkim urzędzie ochrony zabytków. Znajdują się one w każdym mieście wojewódzkim (a ich delegatury również w miastach, które były miastami wojewódzkimi według starego podziału administracyjnego kraju).
Czas załatwienia zezwolenia na wycięcie drzew
Decyzja o wydaniu zezwolenia lub odmowie jego wydania powinna zostać wydana przez urząd w ciągu maksymalnie 30 dni. Warto zaznaczyć, że udzielając zgody na wycinkę, urząd może nałożyć obowiązek posadzenia w innym miejscu takiej samej liczby drzew lub krzewów. Może również, odmawiając zgody na wycinkę roślin, zezwolić na ich przesadzenie w inne miejsce. Wbrew pozorom, jeżeli urząd tak postąpi może to okazać się dla nas korzystne, gdyż nie będziemy musieli ponieść wysokich opłat za wycięcie drzewa. Dlatego warto zaproponować samemu takie rozwiązanie we wniosku.
W przypadku gdy nie zgadzamy się z decyzją urzędu możemy się od niej odwołać termie 14 dni:
- W przypadku, gdy została wydana przez urząd gminy lub miasta – do samorządowego kolegium odwoławczego (znajduje się w każdym mieście wojewódzkim)
- W przypadku, gdy została wydana przez wojewódzkiego konserwatora zabytków – do Generalnego Konserwatora Zabytków (jego siedziba znajduje się w Warszawie)
Dokonać wycięcia drzew lub krzewów można po uprawomocnieniu się decyzji, czyli po 14 dniach od jej wydania przez urząd gminy (miasta) lub, jeżeli złożone było odwołanie, przez samorządowe kolegium odwoławcze lub Generalnego Konserwatora Ochrony Zabytków.
